State of the Region 2020: duurzaam herstel en meer samenwerking
03-12-2020 Nieuws #State of the Region
De State of the Region vond dit jaar voor het eerst niet plaats tijdens een grote bijeenkomst, maar via een rechtstreekse uitzending vanuit een studio. In vijf kwartier kregen de honderden belangstellenden op hoog tempo een inkijkje in de regionale samenwerking en in bijzondere regionale innovaties en initiatieven. Presentatrice Marijke Roskam ontving, met tafelheer en VU-hoogleraar Henri de Groot aan haar zijde, uiteenlopende gasten. Onder hen was natuurlijk de Amsterdamse burgemeester Femke Halsema, die onder meer in haar rol van voorzitter van de Metropoolregio Amsterdam (MRA), haar jaarlijkse State of the Region uitsprak.
De uitzending kunt u hieronder integraal bekijken:
Economische Verkenningen MRA
In een uitzending van Metropoolregio Actueel presenteerde prof. dr. Henri de Groot een week eerder al de Economische Verkenningen MRA. Belangrijke conclusie: de MRA wordt relatief hard getroffen door de coronacrisis, maar heeft tegelijkertijd een goede uitganspositie voor herstel. ‘We hebben nu de unieke kans om die agenda handen en voeten te geven’, zei hij.
Slagkracht en draagvlak
Daar is onder meer een sterkere MRA voor nodig. Het afgelopen jaar onderzocht Ben Verwaayen, topman uit het bedrijfsleven, op basis van gesprekken met MRA-bestuurders hoe de regio meer slagkracht en draagvlak kan krijgen, of — zoals hij het zelf verwoordde — ‘hoe de rups een vlinder kan worden’.
Focus is daarbij het uitgangspunt. Op basis van groepsgesprekken met de MRA-bestuurders suggereerde hij drie topprioriteiten. Verwaayens advies is om hiervoor een nieuw governancemodel in te richten, met een eigen directie, bestuur en algemene vergadering. Dat nieuwe bestuur formuleert vervolgens heldere en meetbare doelstellingen.
Als het aan Verwaayen ligt, is dat nieuwe bestuur er al binnen twee maanden. ‘Als dit wegloopt in de tijd is ook de passie weg. Het is niet zo moeilijk, maar het vergt wel veel samenwerking. En dan ligt er uiteindelijk aan de horizon een grote prijs te wachten.’
Hier kunt u de presentatie van Ben Verwaayen downloaden.
Optimisme en vertrouwen
Femke Halsema is naast burgemeester van Amsterdam ook voorzitter van de Metropoolregio Amsterdam en van de Amsterdam Economic Board. Zij begon haar State of the Region met een woord van dank aan Verwaayen. ‘Dit is het juiste moment voor dit advies. Er is momentum. Want kijk waar we staan.’
Halsema benoemde de uitdagingen waar de regio voor staat, maar ziet gelukkig ook voldoende redenen voor optimisme en vertrouwen. Daarbij draait het om perspectief en actie, zei Halsema. ‘Nu is het moment om te investeren. Om doorbraken in duurzaamheid te forceren en voor een slimme internationale doorbraak.’
En daarvoor is de professionelere en intensievere samenwerking nodig die Verwaayen bepleit. ‘Ik hoop ook van harte op een doorbraak in onze onderlinge samenwerking. Laten we ons voordeel doen met het advies van Ben Verwaayen en bouwen aan die sterke, dynamische, internationale metropool waar de menselijke maat de norm is. Dit is het moment: alleensamen!
Lees hier de integrale tekst van de State of the Region die Femke Halsema op 2 december 2020 heeft uitgesproken.
Corona-innovaties
Aan tafel bij Marijke Roskam waren intussen drie gasten aangeschoven. Ieder van hen deelde een mooi initiatief dat is voortgekomen uit de coronacrisis. Zo vertelde intensivist Paul Elbers van het Amsterdam UMC over de versnelling die corona heeft gebracht in het slim en verantwoord delen van data.
Abdelhamid Iddrisi vertelde over Boeren voor Buren, een startup die boeren die hun oogst niet kwijt kunnen koppelt aan gezinnen met een stadspas. En ook Talitha van der Elst, bestuurder van het ROC Nova College, zag dat er dankzij corona grote stappen worden gezet. ‘We kunnen nu versneld programma’s aanbieden voor her-, bij- en omscholing en hebben relatief snel nieuwe opleidingen kunnen ontwikkelen. Bijvoorbeeld voor smart maintenance en duurzaamheid. Dat de overheid zich flexibeler opstelde, helpt daar ook bij.’
Green Deals Duurzaam uit de crisis
Overal in de Metropoolregio Amsterdam wordt volop gewerkt aan ‘Duurzaam Economisch Herstel’, onder meer met de ambitieuze stappen naar Green Deals. Zo zijn er grootse ambities voor het gebied rondom de RAI, onder meer met een ondertunneling voor bevoorrading. ‘Voor corona reden er jaarlijks 33.000 vrachtwagens naar dat gebied, daar moeten we dus iets mee’, legde RAI-directeur Paul Riemens uit. In het herontwikkelde gebied moet straks ook ruimte komen voor woningen, eten, drinken en sporten. Daarnaast is er het Meerjarenplan Congressen, dat zich focust op evenementen waar de top van de wereld op afkomt en waar de hele stad van profiteert. Riemens: ‘Om dit voor elkaar te krijgen, is samenwerking nodig met alle betrokken partijen en gelukkig gaat dat al heel goed.’
Marcel van Beek is innovator bij Schiphol en fietsstrateeg. Hij vindt dat dit het moment is om vol in te zetten op de Fietsmetropool Amsterdam. ‘De fiets is een van onze grote exportproducten en we hebben zelf een goede fysieke infrastructuur. De toekomst is de smart bike, dus we moeten ook gaan zorgen voor een goede digitale infrastructuur en dat als concept gaan verschepen.’
Bouwen in hout kan ook een belangrijke bijdrage leveren aan de duurzaamheidsambities. Het doel: 20 procent houtbouw in de MRA in 2025. Dat levert CO2-besparing op, geeft geen problemen met stikstof en kan duizenden extra banen opleveren. Maar om dat te bereiken moeten nog flink wat stappen worden gezet, zei Desirée Uitzetter, directeur strategie bij bouwbedrijf BPD en voorzitter van de NEPROM, de belangenorganisatie van projectontwikkelaars. ‘De keten functioneert nog niet optimaal, niet alles kan bouwtechnisch gezien in hout gebouwd worden en ook regelgeving moet nog worden verbeterd. Het gaat erom dat we gewoon gaan dóen: pilots komen alleen van de grond als de gemeenten zich ook actief inzetten om het mogelijk te maken.’
Investerend de crisis uit
Aan tafel verschenen vervolgens de Amsterdamse wethouder Victor Everhardt, voorzitter van het MRA-platform Economie, en Cora Smelik, gedeputeerde in de provincie Flevoland en voorzitter van het MRA-portefeuillehoudersoverleg Duurzaamheid. Beiden zijn actief betrokken bij de Green Deals Duurzaam uit de Crisis. Smelik: ‘Wat we nu moeten doen, is al de energie en het enthousiasme dat we zien in goede banen leiden en tot concrete investeringsafspraken komen. Dat is ingewikkeld, daarom hadden we eigenlijk gisteren al moeten beginnen. Maar als we de diversiteit van onze regio bundelen, van de boerenpolders tot en met de RAI, dan redden we het wel.’
‘We moeten ons uit de crisis investeren’, vulde Everhardt aan. ‘Als gemeenten investeren we al veel, bijvoorbeeld in het fonds Invest-MRA. Daarnaast heb je Invest-NL en het Wopke-Wiebesfonds waar de MRA ook een beroep op wil doen. Wij zijn de economische motor van Nederland. Als er ergens energie zit, is het hier wel.’
Grote klasse
Tafelheer en econoom Henri de Groot werd enthousiast van alle gesprekken tijdens deze bijzondere editie van State of the Region. ‘Dit maakt duidelijk wat deze regio is: een broedplek. Dat hebben we aan deze tafel gezien vandaag. We moeten die creativiteit slim combineren met het lokale. Dan worden we ook een inclusieve regio.’ Ook burgemeester Halsema is hoopvol. ‘Er is een noodzaak om van deze regio een regio van grote klasse te maken. De oproep van Ben Verwaayen voelt dan ook als enorm verplichtend. We moeten elkaar gaan vertrouwen om bestuurlijke belemmeringen op te ruimen. Daar ga ik in elk geval hard aan werken.’
Geef een toekomst aan elkaar door…
Deze editie van State of the Region werd afgesloten met een ‘spoken word’ van Justin Samgar. Zijn tekst kunt u hier lezen.
Filmpjes
De uitzending werd afgewisseld met twee filmpjes: