Regionale ‘brede welvaart’ nu op orde, zorgen over toekomst

De brede welvaart is in Nederland in 2022 op veel onderdelen toegenomen of gelijk gebleven. Op veel plaatsen stijgen de materiële welvaart, arbeid en vrije tijd, en veiligheid. Op de langere termijn is de ontwikkeling van de brede welvaart minder rooskleurig. Het zogenoemde economisch en natuurlijk kapitaal laten op veel plaatsen een achteruitgang zien. Zo neemt de gemiddelde schuld per huishouden in veel regio’s trendmatig toe. Dat meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op basis van de regionale Monitor Brede Welvaart 2022.

De term ‘brede welvaart’ gaat over de kwaliteit van leven en van de leefomgeving. Het gaat daarbij niet alleen om inkomen en bezit, maar ook om welzijn, gezondheid, de balans tussen werk en vrije tijd, wonen, samenleving, veiligheid en milieu. Op de langere termijn wordt ook gekeken naar de sociale, economische, menselijke en natuurlijke hulpbronnen die volgende generaties nodig hebben om eenzelfde niveau van brede welvaart te kunnen bereiken als de huidige generatie.

Ontwikkeling brede welvaart

De huidige ontwikkeling van de brede welvaart is in veel opzichten positief. De meeste onderdelen die zijn onderzocht, zijn de laatste acht jaar verbeterd of gelijk gebleven. De afstand tot openbaar groen is bijvoorbeeld kleiner geworden en ook de uitstoot van fijnstof en broeikasgassen nam af. Net als in 2021 daalt in veel gemeenten echter de brede welvaart met betrekking tot wonen, vooral door een toenemende afstand tot voorzieningen, zoals scholen, cafés of sportterreinen. Ook neemt op veel plaatsen de hoeveelheid natuurgebied per inwoner af.

Scores in de MRA

De gemeente in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) met de hoogste brede welvaart ‘hier en nu’ is Bloemendaal, gevolgd door Amstelveen en Uitgeest. Ook Blaricum, Laren en Gooise Meren staan relatief hoog op de lijst. De laagste scores zijn voor Zaanstad, Purmerend en Almere, gevolgd door Lelystad en Aalsmeer.

In de grote steden en in een aantal regio’s zijn zowel de brede welvaart ‘hier en nu’ als ‘later’ relatief laag. In de MRA vallen in dit verband opnieuw Zaanstad, Purmerend en Almere op.

Monitor Staat van de Metropoolregio Amsterdam

Ook in de MRA wordt onderzoek gedaan naar de brede welvaart. Sinds dit jaar wordt met de Staat van de Metropoolregio Amsterdam de toestand gemonitord van de regio op zowel economisch als ecologisch en sociaal-maatschappelijk gebied. Hierbij wordt ingegaan op de overeenkomsten en verschillen tussen de 30 gemeenten die deel uitmaken van de MRA.