MIRT: MRA klaar voor gezamenlijke inspanningen met Rijk voor woningbouw en bereikbaarheid

De rijksoverheid deelt de ambities van de samenwerkende overheden in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) op het gebied van woningbouw en de randvoorwaarden die daarvoor nodig zijn, zoals bereikbaarheid. Dit bleek tijdens het jaarlijkse overleg van de regio met de ministers van Infrastructuur en Waterstaat en van Binnenlandse Zaken.

De  woningbouwopgave in de MRA is van een historische omvang. Rijk en regio zijn het erover eens dat in de MRA een fors deel van de landelijke woningbouwopgave moet worden gerealiseerd: 175.000 woningen vóór 2030. Om deze woningen te kunnen bouwen, moet echter aan een flink aantal randvoorwaarden worden voldaan. Naast bereikbaarheid gaat het bijvoorbeeld om energietransitie, duurzaamheid en klimaatadaptatie. Nu het Rijk deze randvoorwaarden voor de noodzakelijke woningbouw onderschrijft, gaat de MRA met de ministers om tafel om verder te spreken over de gezamenlijke inspanningen en investeringen die hiervoor nodig zijn.

Jaarlijks overleg met ministers

Het overleg van Rijk en regio vond plaats in het kader van het Meerjarenprogramma Infrastructuur en Ruimte (MIRT). Dit is een investeringsprogramma van de rijksoverheid met een planperiode van vier jaar. Tijdens het jaarlijkse overleg bespreken MRA-bestuurders en de ministers de voortgang van projecten, de resultaten van studies of onderzoeken en de prioriteiten voor de komende periode. De ministers omarmden de boodschap van de MRA-bestuurders dat het niet louter gaat om het bouwen van woningen, maar om het bouwen van steden. Voor het invullen van de randvoorwaarden is ondersteuning van het Rijk noodzakelijk.

Schaalsprong mobiliteitssysteem

De afgelopen jaren zijn diverse MIRT-onderzoeken uitgevoerd die betrekking hebben op de MRA. Het resultaat van deze onderzoeken is dat Rijk en regio het eens zijn over de voorwaarden voor de broodnodige bouw van woningen in de MRA. Een belangrijk onderdeel van deze voorwaarden is de schaalsprong van het mobiliteitssysteem: efficiënter gebruik van het bestaande systeem, uitbreiding van het netwerk en het optimalieren van het overstappen van bijvoorbeeld bus naar metro.

Randvoorwaarden

Andere randvoorwaarden hebben betrekking op de ‘nieuwe opgaven’ bij de woningbouw, zoals energietransitie, duurzaamheid en klimaatadaptatie. De komende tien jaar kan de ongekende productie van 17.500 woningen per jaar in de MRA alleen worden bereikt als de energie-infrastructuur, waterberging en maatregelen tegen bodemdaling op orde zijn. Daarnaast hebben bewoners van de nieuwe woningen niet alleen behoefte aan wonen, maar ook aan werk en aan groen om te recreëren, benadrukten de MRA-bestuurders.  

Het Rijk en de MRA hebben afgesproken om nog voor de Tweede Kamerverkiezingen in maart volgend jaar verder te spreken over de gezamenlijke investeringen die nodig zijn om de bouw van de vele tienduizenden woningen mogelijk te maken.

Bereikbare Steden

Op de korte termijn wordt onder de noemer Bereikbare Steden samengewerkt aan het versnellen van woningbouw in de stadsharten Almere, Haarlem, Hoofddorp, Hilversum, Lelystad, Purmerend en Zaanstad. En buiten de MRA wordt in Noord-Holland en Flevoland een vergelijkbare aanpak voor Alkmaar, Hoorn en Dronten opgezet. De bereikbaarheidsopgaven die dit met zich meebrengt worden volgend jaar verder uitgewerkt. 

Voorbereiding verkenning doortrekken Noord-Zuidlijn

Rijk en MRA wachten het besluit over het Nationaal Groeifonds af en bereiden nu de startbeslissing voor van de MIRT-verkenning voor de doortrekking van de Noord-Zuidlijn naar Hoofddorp en het sluiten van de Amsterdamse metroringlijn. Met de inhoudelijke steun van het Rijk, de goed doordachte plannen en het bod van ruim € 1 miljard van de nationale alliantie houdt de MRA een goede kans dat dit gaat lukken. Doordat hiermee het (inter)nationale treinverkeer wordt verbeterd, worden ook andere delen van het land beter bereikbaar.

IJmeerverbinding Almere – Amsterdam

Ook het onderzoek naar de toekomstige openbaar vervoerontsluiting van Almere is een stap verder. Rijk en regio erkennen het belang van de ontwikkeling van Almere en de noodzaak om maatregelen te nemen die de bereikbaarheid en leefbaarheid in de regio vergroten, waarbij ook aandacht is voor de ontwikkeling van de natuur in het Markermeer en het IJmeer. Een snelle, extra verbinding tussen Almere en Amsterdam, de IJmeerverbinding, kan een belangrijke bijdrage leveren aan het vergroten van de bereikbaarheid van de MRA. Bovendien ontstaat hiermee ruimte op het hoofdspoor voor snelle intercity’s naar Noord- en Oost-Nederland. Het komend jaar wordt gebruikt om de vraagstukken nader uit te werken en voldoende financiële middelen te vinden.

Aanpak station Amsterdam Lelylaan

Een ander onderdeel van de afspraken die zijn gemaakt, is dat het gebied rond station Amsterdam Lelylaan grondig wordt aangepakt. Dit station puilde voor corona uit zijn jasje en veel reizigers klaagden over de sociale veiligheid. Rijk en regio hebben afgesproken dat hier in 2025 een vernieuwd stationsgebouw staat, waar reizigers zich prettig en veilig voelen. Ook de nieuwe fietsenstalling wordt dan opgeleverd. De verbindingen op het station worden aangepakt, zodat trein, bus, metro beter op elkaar aansluiten. Rijk en regio trekken hier in totaal € 71 miljoen euro voor uit.

Verbetering A27

Verder is onder meer afgesproken dat het Rijk de doorstroming op het tracé A27 Almere Haven en knooppunt Eemnes wil verbeteren. Er wordt een verkenning gestart naar de manier waarop het knelpunt het beste kan worden aangepakt.

Nationaal Toekomstbeeld Fiets

De ministers kondigden ook een Nationaal Toekomstbeeld Fiets aan,w aarmee de fietsinfrastructuur moet worden versterkt. Dit sluit nauw aan op de inspanningen die al in MRA-verband worden verricht, onder meer in het programma Samen Bouwen aan Bereikbaarheid. De bouw van nieuwe woningen kan projecten voor het verbeteren van de fietsinfrastructuur in de MRA verder aanjagen.

Meer en slimmere fietsenstallingen

De komende jaren gaat bovendien bij 46 stations de schop in de grond voor meer en innovatievere fietsenstallingen. De stallingen komen bij stations die een belangrijke rol als OV-knooppunt vervullen of op plekken waar veel huizen gebouwd gaan worden. In de MRA gaat het om stations in Amsterdam, Haarlem, Zaanstad, Naarden-Bussum en Zandvoort.