Flevoland en netbeheerders nemen nieuwe maatregelen tegen netcongestie

In november 2022 kondigde TenneT netcongestie af voor levering van elektriciteit via het hoogspanningsnet in de provincies Flevoland, Gelderland en Utrecht. Zonder gerichte maatregelen raakt het elektriciteitsnet in deze provincies verder overbelast. Het Actieplan Netcongestie Flevopolder van provincie Flevoland en netbeheerders TenneT en Liander zet in op meer regelbare opwek, netbewuste nieuwbouw, netbewust gebruik van laadpalen en de keuze voor hybride warmtepompen in bestaande bouw.

Netcongestie is de verantwoordelijkheid van het Rijk, de netbeheerders en provincies. Het is een urgent en knellend probleem voor de provincie Flevoland. Maar het dreigt tevens in de gehele Metropoolregio Amsterdam (MRA). Het congestieonderzoek voor Noord-Holland loopt nog, maar zal vermoedelijk tot de dezelfde uitkomst leiden. Het is nu al zo dat de netbeheerders om overbelastingen te voorkomen nieuwe aanvragen van grootverbruikers op de wachtlijst moeten plaatsen. Om te voorkomen dat consumenten met wachtlijsten te maken krijgen en er moet worden overgegaan tot het gericht afsluiten van grootverbruikers van elektriciteit worden landelijke maatregelen om het stroomnet uit te breiden in Flevoland, Gelderland en Utrecht versneld ingevoerd.

Resultaten Deep dives

In aanvulling op de snellere uitbreiding hebben netbeheerders TenneT en Stedin onderzoeken uitgevoerd, de zogenoemde Deep-Dives. Daarin werd gekeken naar knelpunten op regionaal en lokaal niveau. De conclusie is dat het net sterk vermaasd is en er complexe (waterbed)effecten zijn. Met andere woorden: er zijn te veel zwakten in het netwerk waardoor een maatregel op één plek onverwachte gevolgen heeft op andere plekken in het netwerk. Daarom moet er vol ingezet worden op de aanvullende maatregelen, aldus het actieplan.

De maatregelen met de meeste impact

• Inzet van regelbare opwek: de tijdelijke inzet van ‘regelbare opwek’ op piekmomenten, zoals grootschalige generatoren die draaien op gas. Deze maatregel passen wordt toegepast op de momenten en de plekken waar dit het meest nodig is. In de Flevopolder is de inzet van regelbare opwek op dit moment de maatregel met de meeste potentie.
• Netbewuste nieuwbouw: nieuwbouwwoningen die minder stroom verbruiken
• Netbewust laden van elektrische voertuigen: laadpalen die tijdens grote drukte op het net niet laden
• Netefficiënte installaties in bestaande bouw: hybride warmtepompen in plaats van elektrische bij vervanging van installaties in bestaande woningbouw.

“Deze maatregelen bieden de beste kansen om te voorkomen dat er voor de hele provincie moet worden ingegrepen en er een wachtlijst komt voor consumenten en MKB”, concludeert het actieplan. De situatie zal nauwlettend in de gaten worden gehouden en jaarlijks zal een meting worden uitgevoerd om de situatie te volgen. Mocht in mei 2025 blijken dat voorgestelde maatregelen onvoldoende perspectief bieden dan zal een wachtrij op kleinverbruik worden ingesteld.  

Smart energy hubs

Voor grootverbruikers in de Flevopolder, Gelderland en Utrecht (FGU) is er de komende jaren dus geen ruimte voor nieuwe aansluitingen of uitbreidingen. Dat heeft grote consequenties. Daarom onderzoeken TenneT en Liander met twee pilots voor een Smart Energy Hub of grootverbruikers een oplossing kan worden geboden door toe te werken naar groepscontracten.

Nu ingrijpen

Harold Hofstra, gedeputeerde van de provincie Flevoland en voorzitter van de Energy Board: “Flevoland staat voor enkele grote opgaven, zoals het bouwen van honderdduizend woningen, de energietransitie en de toekomstige ontwikkeling van het landelijke gebied. Al deze opgaven vragen ook iets van het stroomnet. Deze maatregelen kunnen helpen om deze grote ontwikkelingen door te laten gaan. Dan moet er nu ingegrepen worden. “

Netcongestie in de MRA

Bij de oplossing van de netcongestie is de Metropoolregio Amsterdam (MRA) indirect betrokken. De verantwoordelijkheid ligt primair bij het Rijk, de netbeheerders en de provincies. Echter, de huidige problemen met spelen in de hele MRA en vormen een bedreiging voor het vestigingsklimaat, de duurzaamheidsambities, de woningbouwplannen en de brede welvaartambities in de MRA Agenda 2025-2028. Het is daarom van belang om het vraagstuk van de netcongestie ook op de verschillende MRA-tafels te bespreken. Niet om daarin de rol van provincies en gemeenten over te nemen, maar om de consequenties van de netcongestie onder ogen te zien en te bespreken waar de samenwerking in de MRA kan helpen om de aanpak van de netcongestie te versnellen.

Reacties naar

John Min