Bijna € 150 miljoen van Rijk voor bereikbaar maken nieuwbouw in MRA

Het Rijk stelt tientallen miljoenen euro subsidie beschikbaar aan gemeenten in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) voor investeringen in de infrastructuur, waarmee de woningbouwopgave kan worden versneld. Met dit geld kunnen snel stappen worden gezet om woningbouwlocaties in Noord-Holland en Flevoland bereikbaar te maken. Voor de eerste tranche van de subsidies zijn woningbouwlocaties in Alkmaar (buiten de MRA), Almere, Amsterdam, Haarlem, Haarlemmermeer en Lelystad geheel of nog onder voorwaarden van medefinaciering gehonoreerd. In totaal voor een bedrag van bijna €150 miljoen.

Voor het beter bereikbaar maken van nieuwe grootschalige woningbouwlocaties heeft het kabinet voor de komende tien jaar € 7,5 miljard beschikbaar gesteld. Om de woningbouw te kunnen versnellen, hebben de minister en staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat en de minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening samen met de regio’s in het land afspraken gemaakt. Het kabinet trekt nu ongeveer € 1,2 miljard uit voor de eerste zeventig voorstellen die samen leiden tot de versnelde bouw en het bereikbaar maken van zo’n 135.000 woningen binnen de komende vijf jaar. In de MRA en Alkmaar gaat het om bijna 27.000 woningen.

Woningbouwambitie MRA

De samenwerkende overheden in de MRA hebben de ambitie om voor 2030 175.000 woningen te realiseren. Dit is verwoord in het Verstedelijkingsconcept, dat zowel door de MRA als het Rijk is onderschreven. In de provincie Noord-Holland als geheel, inclusief Noord-Holland Noord, gaat het om 184.000 woningen. In Flevoland om bijna 40.000 woningen, vooral in de MRA-gemeenten Almere en Lelystad.

Er moet aan belangrijke voorwaarden worden voldaan om te kunnen bouwen. Denk daarbij aan de beschikbaarheid van geld, ambtelijke capaciteit en randvoorwaarden zoals de wettelijke vereisten voor stikstof. Maar ook aan voorwaarden om een volwaardige stad te bouwen, zoals een goede infrastructuur, zowel wat betreft mobiliteit als energie, klimaat en waterveiligheid. Deze randvoorwoorden heeft de MRA samen met het Rijk verwoord in het Verstedelijkingsconcept.

Aanvragen eerste ronde

Het Rijk stelt de subsidie beschikbaar in een aantal ronden, die ’tranches’ worden genoemd. De MRA en de provincies hebben voor deze eerste ronde aanvragen ingediend voor projecten uit het programma Bereikbare Steden en de gemeente Amsterdam. Dit zijn de vooruitgeschoven locaties die eveneens benoemd zijn de Verstedelijkingsconcept en het programma Samen Bouwen aan Bereikbaarheid.

Voor de eerste tranche is per gebied een aanpak op maat uitgewerkt, waarin wonen, werken, openbare ruimte en bereikbaarheid samenkomen. De betrokken gemeenten hebben in deze gebiedsplannen investeringen in beeld gebracht die nodig zijn voor een evenwichtige ontwikkeling van hun gemeenten. Er worden immers niet alleen woningen gebouwd, maar complete steden, samenlevingen.

Om een deel van deze woningen versneld te kunnen bouwen, is de aanleg nodig van infrastructuur, zoals wegen, energie en water. Daarom heeft het Rijk in overleg met onder meer de provincies en de MRA aangegeven welke locaties een subsidie krijgen om de infrastructuur te verbeteren. Het Rijk hanteert hierbij specifieke criteria.

Subsidies en aantallen woningen

Gemeente	Toegekende subsidie	Aantal woningen
Alkmaar	€ 13.102.005,-	2.068
Amsterdam, Amstelkwartier, stationshal en fietsenstalling	€ 12.342.000,-	3.600
Amsterdam, Hamerkwartier, rotonde Meeuwenlaan	€ 4.719.000,-	3.600
Amsterdam: NDSM-terrein, aanlandvoorziening	€ 2.117.500,-	2.000
Amsterdam: IJburg fase 2, HOV-verbindingen Bijlmer en Weesp	€ 10.587.500,-	2.800
Almere	€ 16.233.550,-	3.853
Haarlem	€ 61.938.378,-	6.185
Haarlemmermeer	€ 18.640.050,-	1.499
Lelystad	€ 8.080.743,-	1.007

Vervolgstappen

De MRA en de provincies willen samen met het kabinet aan de slag om de woningbouwopgave verder aan te pakken, ook in de gemeenten die in de eerste tranche geen financiële ondersteuning hebben ontvangen. De MRA pleit in het gesprek met het Rijk ook voor de kansrijke investeringen en woningbouwlocaties die in de eerste tranche niet zijn gehonoreerd. Dat vergt een integrale aanpak, zoals nu ook al gebeurt in de MRA Verstedelijkingsstrategie, het programma Samen Bouwen aan Bereikbaarheid en in het programma Bereikbare Steden. De MRA en betrokken provincies zien een gezamenlijke aanpak als de enige manier om voor en na 2030 de gezamenlijke ambities te kunnen waarmaken. Dit hebben zij ook verwoord in de brief over het MRA-bod aan de ministers.

Een gezamenlijke aanpak zorgt samen met een heldere prestatieafspraak over het aantal te bouwen woningen per jaar in de MRA voor wendbaarheid, flexibiliteit en afrekenbaarheid. Ook zorgt het voor een inpassing van de woningbouw die recht doet aan natuur en landschap.

Downloads

• Brief ministers en staatssecretaris aan Tweede Kamer over uitkomsten BO Leefomgeving, d.d. 23 juni 2022
• Overzicht toekenningen versnellingsafspraken woningbouw en mobiliteit
• Lijst versnellingsafspraken landsdelen Noord, Oost, Zuid, Zuidwest en Noordwest