Kees Vendrik: ‘Coronacrisis toont kwetsbaarheid publieke systemen op alle niveaus’

De coronacrisis is niet vergelijkbaar met de inslag van een meteoriet. Het is niet iets wat ons overkomt, maar iets dat mede het gevolg is van de wijze waarop wij als mensheid met onze planeet omgaan. En de keuzes die we als mensheid maken, vergroten niet alleen de kans op een pandemie als de huidige, maar vergroten ook de negatieve impact daarvan op de mensheid in belangrijke mate. Met name het ontbreken van goede publieke systemen op nationaal en internationaal niveau maakt de effecten van de coronacrisis zo desastreus. Dat zei Kees Vendrik, hoofdeconoom Triodos Bank, lid van de Eerste Kamer en betrokken bij het Sustainable Finance Lab, tijdens zijn college aan de MRA University op woensdag 24 juni.

Vendrik begon het webinar met de constatering dat waar de effecten van de coronacrisis voor ons land al ongekend zijn, deze in het niet vallen van de effecten in andere delen van de wereld. Hij verwees daarbij naar een land als Bangladesh. Dit land heeft zich het afgelopen decennium in onze globaliserende wereld met een zeker succes kunnen ontwikkelen als nichespeler in de mondiale waardeketens van de textielindustrie, maar wordt nu ongekend hard geconfronteerd met het uit elkaar vallen van die waardeketens. 

Belang van goede publieke systemen

In het webinar benadrukte Vendrik het enorme belang van goede publieke systemen voor het nationale en internationale systeem en constateerde hij dat deze op veel terreinen ontbreken. Hij wees daarbij onder meer op het buitengewoon kwetsbare zorgstelsel van de VS, maar ook op het onvermogen of de onwil om instituties in te richten die op mondiaal niveau tot stevige en afdwingbare afspraken leiden over bijvoorbeeld eerlijke handel, belastingheffing op inkomen en vermogen, bescherming van rechten van werknemers en klimaatbeleid. Keuzes van overheden en gebrek aan politiek leiderschap hebben er daarbij ook toe geleid, dat kortetermijnbelangen van aandeelhouders prevaleren boven waardecreatie op de lange termijn en dat bedrijven de ruimte kregen om zonder de benodigde buffers te opereren.

Herontwerpen van instituties

De coronacrisis stelt de wereld in de ogen van Vendrik dan ook voor een enorme opgave. Cruciaal in zijn ogen is dat overheden, bedrijfsleven en de financiële sector de handen ineen slaan en gezamenlijk aan de slag gaan met het herdefiniëren, herwaarderen en herontwerpen van instituties. Ondanks de omvang van die opgave is Vendrik toch niet pessimistisch. Met name de inzet vanuit de EU en de kentering in het denken bij veel bedrijven zijn daarvoor de basis.

Handelingsperspectief MRA

Op de vraag naar het handelingsperspectief van de Metropoolregio Amsterdam (MRA) toont Vendrik zich bescheiden. Hoewel hij de ontwikkelingen in de MRA niet expliciet volgt, heeft hij desalniettemin enkele suggesties. Zo vindt hij dat onze regio veel nadrukkelijker nog zou moeten inzetten om zich te ontwikkelen als ‘sustainable financial capital’. Daarnaast is zijn advies om juist nu concrete plannen te ontwikkelen en deze neer te leggen bij het Rijk, de EU en de Europese Investeringsbank. 

Webinar terugkijken?

Het gehele webinar Kees Vendrik is hieronder terug te zien. Vorige edities van MRA University kunt u op deze pagina bekijken.