Meer regie en geld nodig voor betaalbare woningbouw

Versnelling in de woningbouw in de regio is nodig, maar door verschillende knelpunten lukt dat nog niet. Samenwerking en afstemming in Woondeals blijft belangrijk, maar meer regie, monitoring en financiering voor betaalbare woningbouw door provincies en het Rijk is ook nodig. Dat waren de conclusies van de themasessie Woondeal op 28 januari in Zaanstad, over de actualisatie van de Woondeals en betaalbaar bouwen.

De bijeenkomst vond plaats in het stadhuis van de gemeente Zaanstad en was bestemd voor gemeenten en woningcorporaties in Noord-Holland en Flevoland. De bijeenkomst werd georganiseerd door de Metropoolregio Amsterdam (MRA) en provincies Noord-Holland en Flevoland, in samenwerking met het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) en het Platform Corporaties Metropoolregio Amsterdam.

Wethouder Harrie van der Laan van de gemeente Zaanstad trapte af met een inspirerend welkkomstwoord waarin hij het belang van de rol van gemeenten benadrukte om samen voor meer betaalbare woningen en woonruimte voor bijzondere doelgroepen te zorgen. Daarnaast namen diverse sprekers van de provincies Noord-Holland en Flevoland, het ministerie van VRO, het Platform Corporaties MRA en de regio Gooi en Vechtstreek de deelnemers mee in de opgave om snel te zorgen voor meer betaalbare woningen.
De intentie van alle deelnemers aan de sessie was helder. Iedereen wil zich – van lokaal tot landelijk – maximaal inzetten via Woondeals. Woondeals zijn belangrijke afspraken – ook binnen de MRA – over aantallen, locaties en prijssegmenten voor nieuwbouwwoningen tussen Rijksoverheid, provincies en gemeenten.

Knelpunten oplossen

Samenwerking was het sleutelwoord van de ochtend: alleen met elkaar gaat het lukken om meer betaalbare woningen te bouwen. Ondanks het optimisme, was er ook ruimte voor een kritische blik. Op basis van de productiecijfers blijkt de uitvoering van de plannen erg lastig door tal van knelpunten. Denk aan stikstof, netcongestie, onvoldoende investeringsruimte, gestegen bouwkosten en een gebrek aan bouwlocaties voor corporaties.

Meer sturing en geld

Hoe lossen we dat op? Meer sturing door provincies en het Rijk op de opgave en inzet op structurele oplossingen is cruciaal om de gezamenlijke doelen te halen. Daarom werd aan het ministerie gevraagd om de Wet Versterking Regie op de Volkshuisvesting (WVRV) snel in te voeren. Wel mét behoud van het uitgangspunt van ‘fairshare’, met een minimum van 30 procent sociale huur en tweederde betaalbaar per gemeente in de nieuwbouw en een evenwichtiger verdeling van aandachtsgroepen. Want dit draagt bij aan het gesprek tussen gemeenten in de regio’s en met de corporaties over programmeren en realiseren van sociale huur. Daarnaast zijn er meer financiële middelen nodig voor betaalbare woningbouw. Dit alles draagt bij aan de door alle partijen vurig gewenste versnelling.

Betere monitoring

Om echt een goed en realistisch beeld van de voortgang te hebben, wordt komende maanden gewerkt aan het verbeteren van de monitoring van de woningbouw, zowel in planning en programmering als in realisatie/productie. Deze acties worden aangestuurd door het ministerie, in samenwerking met provincies en gemeenten. Marktpartijen en corporaties krijgen de komende maanden meer ruimte om reactie te geven op de planning en programmering en kunnen aangeven wanneer een project dreigt vast te lopen. Ook kunnen deze ‘vastlopers’ geagendeerd worden bij de regionale Versnellingstafels. Een mooie ochtend met veel informatie: wordt vervolgd!

Maaike Stoop en Tayfun Cinar links (moderators MRA Directie), de deelnemers en Wethouder Harrie van der Laan