Dijkgraaf Amstel, Gooi en Vecht: ‘Snel gestegen waterstanden zijn wake-up-call’

De waterstanden op het Noordzeekanaal, het Amsterdam-Rijnkanaal en in de Amsterdamse grachten zijn in de nacht van woensdag 1 op donderdag 2 november plotseling snel gestegen. Vanwege de hoge waterstanden zijn de sluizen tussen Amsterdam en het IJ tijdelijk gesloten geweest. Daardoor konden schepen in Amsterdam niet varen. De technische storing laat zien hoezeer we voor droge voeten in de Metropoolregio Amsterdam (MRA) afhankelijk zijn van techniek, zegt Joyce Sylvester, dijkgraaf van het Waterschap Amstel, Gooi en Vecht. ‘Het laat ook zien wat er kan gebeuren bij hoog water in Amsterdam, of het nu komt door een storing of doordat er een ‘waterbom’ op de stad valt. Daar moeten we ons op voorbereiden.’

De snel gestegen waterstanden waren het gevolg van een korte storing in het spuicomplex in IJmuiden. Door deze storing bleven de spuikokers bij vloed onbedoeld open staan, waardoor het ook vloed werd in het Noordzeekanaal. De waterstanden stegen in drie uur tijd met ongeveer dertig centimeter. Voor het eerst in twintig jaar werd besloten tot sluiting van het zogenoemde IJfront: veertien keringen rond Amsterdam die handmatig moeten worden gesloten. Het noodgemaal Zeeburg zorgde voor de waterafvoer en polders werden gebruikt om overtollig water op te vangen.

Wake-up-call

De snel gestegen waterstanden en forse maatregelen die daarop volgden, zijn een wake-up-call van hoe afhankelijk we zijn van een hoogwaardig technisch systeem, zegt Joyce Sylvester. ‘Nu ging het net goed. Weliswaar stond het water tegen de slaapkamerramen van woningen op de Houthavens in Amsterdam. Maar de gevolgen voor de inwoners van de MRA hadden veel groter kunnen zijn.’ Sylvester noemt schade aan woningen door toiletten die kunnen overstromen. Maar ook het serieuze risico van veel wateroverlast of een dijkdoorbraak, met alle gevolgen van dien voor woningen, bedrijven en landbouwgronden.

‘Dit onderstreept dat we moeten blijven investeren in ons watersysteem én dat we veel meer ruimte nodig hebben voor plotselinge waterberging. We zullen klimaatbestendig moeten bouwen en zullen soms genoodzaakt zijn om keuzes te maken in ruimtegebruik, om erger te voorkomen.’